Zmarł Andrzej Heidrich

W wieku 90 lat 20 października 2019 r. zmarł Andrzej Heidrich – jeden z najwybitniejszych polskich grafików, projektant polskich bankno­tów. Z Narodowym Bankiem Polskim współpracował od 1960 r.

Z pracami Andrzeja Heidricha obcujemy codziennie. Zaprojektował wszystkie banknoty, które od połowy lat 70. XX w. były w Polsce w obiegu. Od blisko 60 lat posługujemy się także zaprojektowanymi przez niego dokumentami i znaczkami pocztowymi. Przez wiele lat ilustrował książki – zaprojektował m.in. okładki do popularnej serii reportaży Ryszarda Kapuścińskiego. Jego prace znamy wszyscy, ale on sam pozostawał artystą nieodkrytym.

Andrzej Heidrich (1928–2019) był synem Adolfa Heidricha (1899–1993) – wybitnego polskiego ekonomisty, specjalisty w zarządzaniu dużymi zakładami przemysłowymi, harcmistrza II Rzeczypospolitej i wnukiem Aleksandra Osińskiego (1870–1956) – senatora II Rzeczypospolitej, generała dywizji II RP, prezesa Polskiego Czerwonego Krzyża.

W czasie okupacji uczęszczał do graficznej szkoły zawodowej (zdał małą maturę ze specjalnością rysownika litograficznego). Po wojnie kontynuował naukę w Liceum Sztuk Plastycznych, a następnie studiował w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Grafiki. Dyplom obronił w 1954 r. w pracowni prof. Jana Marcina Szancera. Od 1955 r. jest członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków.

Jeszcze w czasie studiów, w roku 1949, zaczął współpracę ze Spółdzielnią Wydawniczą „Czytelnik”, gdzie pracował ponad czterdzieści lat. Od 1961 r. był kierownikiem artystycznym, a od 1974 – naczelnym grafikiem wydawnictwa. Ilustrował książki, projektował okładki i obwoluty, przygotowywał albumy i serie wydawnicze. Opracował graficznie i typograficznie setki książek, m.in. takich autorów jak Leszek Kołakowski, Jarosław Iwaszkiewicz, Julian Stryjkowski, Ryszard Kapuściński. Współpracował również z innymi oficynami wydawniczymi. Przez wiele lat uczestniczył w pracach Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek, zasiadając w jury konkursu na najpiękniejszą książkę roku.

Projektował znaczki pocztowe, koperty FDC, karty pocztowe, ekslibrisy, znaki graficzne i inne formy grafiki użytkowej. Jest autorem projektów paszportów, orzełków na czapkach wojskowych, odznak policyjnych, odznaczeń dla polskich żołnierzy walczących w Iraku i w Afganistanie, herbów ziemskich i grodzkich.

Swoje prace prezentował na licznych wystawach krajowych i zagranicznych. Wiele z nich zostało nagrodzonych i wyróżnionych.

W 1960 r. rozpoczął współpracę z Narodowym Bankiem Polskim. Został wówczas zaproszony do zamkniętego konkursu na nowy banknot o nominale 1000 zł. Jego projekt oraz dwa inne zostały wyróżnione. Przez lata na zlecenie NBP wykonał dziesiątki szkiców i projektów banknotów. Jednak dopiero w 1975 r. do obiegu został wprowadzony jego pierwszy banknot – 500 zł z Tadeuszem Kościuszką. Byłem solidnie wzruszony – wspominał. – Chwytałem się na tym, że płacąc nim czy obserwując innych ludzi, myślałem: to moje dzieło.

Andrzej Heidrich zaprojektował serię banknotów „Wielcy Polacy” (projekty z lat 1974–1993, w obiegu w latach 1975–1996) oraz „Władcy polscy” (1994 r., w obiegu od 1995 r. do dzisiaj).

W 2005 r. zaprojektował pierwszy w Polsce banknot kolekcjonerski, upamiętniający Papieża Polaka.

Został odznaczony Orderem Odrodzenia Polski Polonia Restituta (1977), medalem Zasłużony dla bankowości (1989), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1999) oraz Złotym Medalem Zasłużony Kulturze – Gloria Artis (2006).